Polyp đại tràng là một khối phát triển bất thường trên bề mặt trong đại tràng (ruột già). Bệnh gặp chủ yếu ở người trưởng thành, đặc biệt là người cao tuổi (NCT).
Polyp đại tràng không phải là u nhưng là một tổn thương có hình dạng giống như một khối u, có cuống hoặc không, tổn thương này do niêm mạc đại tràng và tổ chức dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành. Polyp đại tràng có thể lồi vào lòng đại tràng hoặc phẳng. Một người có thể có nhiều hơn một polyp đại tràng. Kích thước của chúng có khác nhau, có thể rất nhỏ bằng hạt đậu nhưng có trường hợp to hơn rất nhiều (chẳng hạn bằng quả bóng bàn). Đa số polyp đại tràng là lành tính nhưng một số có khả năng hóa thành ác tính (ung thư). Hầu hết polyp đại tràng gặp ở cả nam và nữ, tuổi đời hay gặp nhất là người có tuổi (trên 50 tuổi).
Nguyên nhân
Nguyên nhân của polyp đại tràng tuy chưa được xác định một cách chắc chắn, nhưng có một số giả thuyết cho rằng có thể là kết quả sự tăng sinh bất thường của tế bào. Bình thường quá trình tăng sinh tế bào chịu sự kiểm soát của 2 nhóm gen, đó là nhóm gen gây ung thư và nhóm gen ức chế khối u. Khi có sự đột biến ở bất kỳ gen nào trong số hai loại gen này đều có thể làm cho tế bào tăng sinh quá mức tạo thành u hoặc dạng u (polyp). Ở đại tràng sự tăng sinh này sẽ tạo thành những khối dạng u và đáng lo ngại nhất một số dạng u đó (polyp) có thể trở thành ung thư (về lâu dài, cần có nhiều năm).
Ngoài ra, có thể do chế độ ăn uống và sinh hoạt không hợp lý. Khi chế độ ăn nhiều chất béo, thịt có màu đỏ (thịt bò, trâu, thịt chó…) hoặc ăn ít rau, quả, chất xơ, hoặc lười, ít vận động có thể là những yếu tố nguy cơ gây nên polyp đại tràng. Những người nghiện thuốc lá, béo phì hoặc do bị viêm đại trực tràng mạn tính... có thể được xem như một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây polyp đại tràng.
Bên cạnh đó yếu tố di truyền cũng được đề cập tới ở những trường hợp cùng huyết thống (ông bà, bố mẹ, anh, chị em ruột thịt) bị polyp đại tràng dẫn đến ung thư mang tính chất gia đình .
Lời khuyên của thầy thuốc
Để phòng bệnh, NCT cần có chế độ ăn uống và lối sống hợp lý. Hàng ngày hạn chế ăn nhiều chất béo, mỡ động vật (lòng động vật), các loại thịt đỏ. Hạn chế đến mức tối đa rượu, bia. NCT cần tăng cường ăn rau, củ, quả và chất xơ. Vận động cơ thể đều đặn, thường xuyên, đúng bài bản là điều rất cần thiết. Phương pháp đơn giản dễ thực hiện, không tốn kém là đi bộ, mỗi một ngày tổng thời gian khoảng 60 phút chia làm 2 - 3 lần. Ngoài ra có thể chơi cầu lông, bóng bàn, bơi nếu như có sức khỏe tốt.
Theo SKDS