Vitamin K cần cho sự tạo thành prothrombin trong gan có vai trò thiết yếu trong sự đông máu, và cũng điều hòa sự tổng hợp các yếu tố đông máu khác.
Ngoài ra vitamin K còn giúp dự phòng và điều trị xuất huyết của trẻ sơ sinh, ngăn ngừa chứng thiếu máu và chứng xuất huyết dạng nguyên huyết.
Vitamin K là một loại vitamin tan trong chất béo rất cần thiết cho cơ thể chúng ta. Có 3 dạng vitamin K: vitamin K1 (phylloquinon) có trong thực phẩm, vitamin K2 (menaquinon) được sản xuất bởi các vi khuẩn ở ruột già và vitamin K3 (menadion) là một loại thuốc tổng hợp.
Một số lượng nhỏ trẻ sơ sinh bị tình trạng chảy máu do thiếu hụt vitamin K, hay còn được gọi là bệnh tan huyết ở trẻ sơ sinh do những trẻ này không đủ lượng vitamin K. Điều này dẫn đến việc trẻ thường hay chảy máu miệng hay mũi hoặc xuất huyết nội có thể dẫn đến tử vong. Nếu không được bổ sung hoặc bổ sung vitamin K không kịp thời, trẻ sẽ bị chảy máu kéo dài ở nhiều nơi như cuống rốn, ngoài da, chảy máu mũi, đường tiêu hoá…
Chảy máu kéo dài nặng nhất là ở não. Những trường hợp chảy máu trong não nhiều, bệnh rất nặng có diễn tiến rất nhanh, trẻ dễ tử vong. Trường hợp chảy máu trong não ít, các biểu hiện thường không rõ ràng nên khó phát hiện sớm. Do não trẻ sơ sinh chưa phát triển và hoạt động, các tế bào thần kinh chưa đầy đủ, cũng chưa hoàn chỉnh do vậy các tổn thương ở não sớm thường rất nặng, gây tử vong hoặc không thể hồi phục hoàn toàn mà sẽ để lại di chứng.
Nhiều bà mẹ, nhất là những người ở vùng sâu, vùng xa còn có hủ tục sinh con tại nhà nên nhiều trẻ đã mắc bệnh vì không được tiêm vitamin K sau sinh.
Đề phòng thiếu vitamin K cho trẻ sơ sinh, nên bổ sung vitamin K ngay từ thời kỳ mang thai bằng cách ăn nhiều loại rau xanh, thực phẩm giàu vitamin K như: Các loại rau xanh, cải bắp, cải xoong, su hào, xà lách, cải bó xôi, đậu nành, xúp lơ, hoa quả, ngũ cốc, sữa, trứng gà, đậu phụ, thịt lợn nạc, thịt bò… Riêng thịt gà, vịt lại hầu như không chứa vitamin K.
Thai phụ cũng nên uống vitamin K1 trước khi sinh với liều chỉ định là một viên vitamin K1 5mg trước sinh từ 2 - 4 tuần và một viên vitamin K1 5mg trước khi sinh. Việc bổ sung viên vitamin K1 cho bà mẹ mang thai, sắp sinh sẽ giúp bổ sung hàm lượng vitamin K cho trẻ, tăng lượng vitamin K trong sữa mẹ. Tuy nhiên cần lưu ý, dù mẹ đã được uống vitamin K1 thì sau sinh, tốt nhất vẫn nên tiêm một liều 1mg vitamin K1 cho trẻ để phòng ngừa hiệu quả nguy cơ này.
Bên cạnh đó, khi có thai các bà mẹ nên đăng ký quản lý thai tốt tại địa phương mình để bảo đảm trẻ được tiêm vitamin K sau sinh.
Để phòng tránh các nguy cơ do thiếu vitamin K, các bà mẹ cần cho trẻ sơ sinh tiêm vitamin K tại các cơ sở y tế hoặc bệnh viện Nhi ngay sau khi sinh.
Theo SKDS