Một nghiên cứu mới tại Mỹ đã cho biết một số người có khuynh hướng béo phì di truyền do những trung tâm thưởng tại não của những người này đáp ứng một cách chậm chạp sau khi ăn, vì vậy để cảm thấy no thì họ chọn những thực phẩm chứa rất nhiều năng lượng có thể khiến họ tăng cân.
Nghiên cứu này được tiến hành bởi Eric Stice, nhà nghiên cứu tâm lý tại Đại học Texas, Austin, và các đồng nghiệp từ những tổ chức khác tại Mỹ, đã được in trên tạp chí Science ra ngày 17 tháng 10.
Stice đã và đang nghiên cứu những rối loạn về ăn uống và béo phì trong gần 20 năm. Ông nói rằng nghiên cứu này: “tiết lộ rằng những người béo phì có ít số thụ thể dopamine hơn, vì vậy họ ăn quá mức để đền bù cho việc thiếu hụt cảm giác thưởng khi ăn.”
Khi một người ăn, trung tâm thưởng tại não bộ đáp ứng bằng cách tiết ra chất truyền tin dopamine phân tử. Nhưng Stice và các cộng sự đã phát hiện ra rằng khi so sánh với não của những người gầy, não của những người béo phì có ít hoạt tính trong thể vân hơn, đây là phần não có sự hiện diện của các thụ thể dopamine.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng những cá nhân mà các thể vân của họ ít hoạt động trong suốt quá trình ăn là những người có khả năng bị béo phì nhiều nhất, nếu họ có một gen được gọi là TaqIA có liên quan đến tình trạng có ít thụ thể dopamine hơn.
Stice cho biết những người có ít thụ thể dopamine hơn: “cần phải dùng nhiều hơn loại chất tạo ra cảm giác thưởng – như thuốc gây nghiện hay thức ăn – để có được cùng một mức độ thõa mãn như những người khác.”
Về nghiên cứu này, Stice và các cộng sự đã sử dụng xét nghiệm hình ảnh cộng hưởng từ hạt nhân chức năng (fMRI) để quan sát hoạt động ở vùng lưng thể vân của những người tham gia là nữ giới trong khi những người này đang dùng sữa trứng và khi họ dùng một loại dung dịch không mùi vị. Các nhà khoa học đã thực hiện điều này hai lần, một lần với 43 nữ sinh viên tuổi từ 18 đến 22 và sau đó là với 33 nữ thiếu niên tuổi từ 14 đến 18.
Họ cũng kiểm tra cả hai nhóm để tìm ra liệu những các nhân nào có gen Taq1A1, nghĩa là những người có số thụ thể dopamine D2 ít hơn.
Stice và các cộng sự sau đó đã theo dõi những người tham gia trong 12 tháng và kiểm soát những thay đổi về chỉ số khối cơ thể (BMI) ở những người này.
Kết quả chỉ ra rằng những người tham gia có vùng thể vân ít hoạt động hơn khi họ uống sữa trứng và cũng những người có gen Taq1A1 là những người có khuynh hướng tăng cân nhiều nhất trong suốt giai đoạn nghiên cứu.
Ông cho rằng việc hiểu rõ sự thiếu hụt các thụ thể dopamine tác động như thế nào về các vùng thưởng tại não và đáp ứng của chúng đối với việc ăn uống là rất quan trọng trong việc phát triển các phương thức chữa trị, để có thể tập tác dụng này ở những người có nguy cơ cao về tăng cân xấu.
Có một mối liện hệ song song đáng quan tâm giữa những phát hiện này và tình trạng nghiện thuốc. Ví dụ, nghiện heroin có thể bắt đầu với liều heroin thấp, làm giảm dần đáp ứng với dopamine và điều này dẫn đến là người đó phải sử dụng những liều ngày càng cao để có được cảm giác thưởng giống như trước.
Giám đốc lâm sàng của Diễn đàn béo phì quốc gia tai Anh, bác sĩ David Haslam, người đồng thời là một GP đã phát biểu với đài BBC rằng có một cuộc tranh luận về việc mọi người có thể nghiện thức ăn theo cơ chế tương tự hay không.
(Theo TGSK)