Lão thị

Thấu kínk mắt cứng dần theo tuổi tác , kết quả là sự nhìn các vật gần bị lờ mờ . Đây gọi là lão thị (presbyopia)

Lão Thị / viễn thị do lão hóa (Presbyopia) thường xẩy ra bắt đầu khoảng 40 tuổi , khi người ta cảm nhận thấy khả năng nhìn bị gần bị mờ đi khi đọc sách, may vá hoặc làm việc với máy computer

Bạn không thể tránh khỏi căn bệnh lão thị , ngay cả khi bạn chưa bao giờ có một vấn đề gì thị lực trước đây. Thậm chí những người đang bị cận thị cũng sẽ nhận thấy rằng khả năng nhìn gần bị mờ đi khi họ đeo kính mắt thông thường của họ hoặc kính sát tròng để điều chỉnh tầm nhìn xa.

Lão thị / viễn thị do lão hóa (Presbyopia) lan rộng tại Hoa Kỳ. Theo dữ liệu của Cục điều tra dân số Hoa Kỳ (U.S. Census Bureau) , hơn 135.000.000 người Mỹ ở lứa tuổi 40 trở lên trong năm 2008, và các quốc gia đang phát triển sư lão hóa . Tỉ lệ trung bình của lứa tuổi này (median age) đạt tới 36,8 vào năm 2008, tăng 1,5 năm kể từ năm 2000. Con số này ngày càng gia tăng về những người dân lớn tuổi hơn tạo ra một nhu cầu rất lớn về kính đeo mắt , kính áp tròng và phẫu thuật mà có thể giúp người bị chứng viễn thị do lão hóa giải quyết khiếm khuyết về khả năng nhìn gần của họ.

TRIỆU CHỨNG VÀ DẤU HIỆU CỦA BỆNH LÃO THỊ (PRESBYOPIA SYMPTOMS AND SIGNS)

Khi người có tiến triển căn bệnh lão thị, họ nhận ra là họ cần phải giữ các cuốn sách, tạp chí, báo chí, các thực đơn và các tài liệu khác ở chiều dài của cánh tay để hội tụ tiêu điểm nhìn cho đúng. Khi họ thực hiện công việc gần gần như thêu thùa hay viết bài, họ có thể phát triểN căn bệnh nhức đầu, mỏi mắt hoặc cảm thấy mệt mỏi.

NHỮNG NGUYÊN NHÂN GÌ GÂY NÊN LÃO THỊ (WHAT CAUSES PRESBYOPIA?)

Lão thị gây nên bởi tiến tình lão hóa (age-related process). Căn bệnh này khác với bệnh loạn thị (astigmatism), cận thị (nearsightedness) và viễn thị (farsightedness) những bệnh mắt liên quan đến hình dạng của nhãn cầu và gây ra bởi di truyền và những yếu tố môi trường (environmental factors). Lão thị (presbyopia) nói chung được tin là phát sinh từ sự dầy đạc từ từ và sự mất mát về tính linh hoạt của thấu kính thiên nhiên bên trong mắt của bạn .

Những thay đổi liên quan đến lão hóa này xảy ra bên trong những chất proteins ở thấu kính mắt, làm cho thấu kính cứng hơn và giảm đàn hồi (less elastic) qua thời gian. Những thay đổi liên quan đến lão hóa cũng diễn ra trong các sợi cơ (muscle fibers) bao vây thấu kính . Với độ đàn hồi giảm sút , mắt càng ngày càng có khó khăn hơn về việc hội tụ tập trung tiêu điểm ở gần .

ĐIỀU TRỊ LÃO THỊ : KÍNH ĐEO MẮT (PRESBYOPIA TREATMENT: EYEWEAR)

Các loại kính đeo như kính hai tròng (bifocal lenes) hoăc loại nhiều tròng / nhiều tiêu điểm hội tụ (progressive addition lenses = PALs) là những chỉnh sửa phổ biến nhất cho bệnh lão thị . Bifocal nghĩa là 2 điểm hội tụ ; phần chính của thấu kính chứa đựng tầm nhìn xa theo quy định toa bác sĩ, trong khi phần dưới của kính giữ tầm hình gần theo qui định toa bác sĩ cho việc nhìn gần .

Progressive addition lenses (kính nhiều tròng) tương tự như bifocal lenses (kính 2 tròng) , nhưng chúng cung cấp thêm một quá trình chuyển đổi dần dần thị giác giữa hai quy định toa bác sĩ, không có thể thấy đường lằn giữa 2 qui định về tầm nhìn xa và gần (ở trên kính đeo) .

Kính đọc sách là một lựa chọn khác . Không giống kính hai tròng (bifocals) hay kính nhiều tròng (PALs), mà hầu hết người ta có thể đeo suốt ngày , kính đọc sách thường chỉ đeo trong thời gian làm viêc nhìn các vật gần

Nếu bạn đeo kính áp tròng (contact lenses) , bác sĩ nhãn khoa của bạn có thể qui định / khai toa kính đọc sách trong phạm vi bạn tiếp xúc . Bạn có thể mua kính đọc sách tại các quần hàng tại tiệm bán lẻ , hoặc bạn có thể mua loại có chất lượng cao hơn được qui định theo toa bác sĩ của bạn

Bệnh lão thị cũng có thể chọn kính áp tròng nhiều tiêu điểm hội tụ (multifocal contact lenses), sẵn có trong những nguyên liệu thoáng khí hoặc mềm mại . Một loại khác của kính áp tròng chỉnh sửa lão thị là monovision, trong đó một mắt đeo kính theo qui định toa bác sĩ cho nhìn xa và một mắt đeo theo qui định toa bác sĩ cho nhìn gần . Bộ não học và ưu tiên cho con mắt này hoặc mắt kia tùy theo các nhiệm vụ khác biệt . Nhưng trong khi một số người rất vui với giải pháp này, những người khác khiếu nại / than phiền về sự sắc xảo rõ nét của thị giác và sự mất mát nào đó về nhận thức chiều sâu của loại kính monovision .

Bởi vì thấu kính con người tiếp tục thay đổi khi bạn già đi , qui định về độ lão thị của bạn sẽ cần phải gia tăng theo thời gian . Bạn có thể gập bác sĩ nhãn khoa để khai toa điều chỉnh độ mạnh hơn cho các công việc nhìn gần mà bạn cần đến nó

PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ LÃO THỊ (PRESBYOPIA TREATMENT: SURGERY)

Thấu kính mắt bị cứng dần theo tuổi, do đó nó ít có khả năng tập trung khi bạn xem 1 vật gì ở gần . (Hình minh họa Varilux)

Những lựa chọn phẫu thuật để trị liệu lão thị cũng sẵn có . Một thí dụ là sự tạo hình giác mạc của công ty Refractec Inc hoặc sự điều trị NearVision CK, trong đó sử dụng sóng vô tuyến để tạo độ cong hơn trong giác mạc đối với độ qui định cao hơn của bác sĩ để cải thiện tầm nhìn gần . Tiến trình này được thực hiện trên 1 mắt duy nhất cho sự chỉnh sửa monovision . Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng NearVision CK có hiệu quả điều trị bệnh lão thị , nhưng sự sửa chữa chỉ là tạm thời và giảm dần theo thời gian

Phẫu thuật PresbyLASIK là một phẫu thuật chỉnh sửa lão thị mới gần đang đây đang trải qua những cuộc thử nghiệm lâm sàn của Hoa Kỳ. Tiến trình cải tiến này là sử dụng tia excimer laser để tạo ra một sự cắt bỏ hội tụ nhiều tiêu điểm (multifocal ablation ) trực tiếp trên bề mặt trong suốt của mắt hoặc giác mạc . Điều này cho phép tầm nhìn ở nhiều khoảng cách.

Phẫu thuật LASIK cũng có thể được sử dụng để tạo monovision, mà trong đó một mắt được sửa chữa cho tầm nhìn gần trong khi mắt kia thì mạnh mẽ hơn cho tầm nhìn xa

Một trị liệu thí nghiệm cao hơn đang đươc nghiên cứu là sự bơm 1 chất keo dẻo có độ đàn hồi vào trong 1 túi hình tròn (capsular bag), có dạng cấu trúc trong mắt chứa thấu kính thiên nhiên, chất keo dẻo sẽ thay thế vị trí thấu kính mắt và phục vụ như một thấu kính mới đàn hồi hơn

Những thí nghiệm cũng có tập trung vào điều trị bằng tia laser về thấu kính mắt bị cứng để tăng tính linh hoạt của nó và do đó cải thiện sức hội tụ tiêu điểm

Với hướng dẫn gần đây về những thấu kính điều chỉnh bên trong bệnh lão thị, một số người trải qua phẫu thuật đục thủy tinh thể có thể đạt được tầm nhìn rõ ràng ở tất cả các khoảng cách .

Đồng thời, một tiến trình chọn lọc được biết như sự trao đổi thấu kính khúc xạ (refractive lens exchange) có thể cho phép bạn thay thế thấu kinh thiên nhiên không thể uốn cong nhưng rõ ràng của mắt bạn với một thấu kính điều chỉnh lão thị nhân tạo cho việc nhìn nhiều tiêu điểm

Những lựa chọn phẫu thuật khác cho bệnh lão thị đang được tiếp tục nghiên cứu cho tốt nữa .

(Theo BS. Nguyễn Cường Nam // Nhip cau y khoa // Allaboutvision)