Mỗi sáng ngủ dậy, bạn thường thấy có những cục ghèn nơi khóe mắt. Vì sao có ghèn? Nó lợi gì cho mắt hay không? Mời bạn cùng tìm hiểu.
Các nhà khoa học cho biết, mắt của động vật có vú luôn luôn được phủ bởi màng nước mắt 3 lớp để giúp cho mắt hoạt động tốt. Như vậy bình thường, luôn luôn có màng nước mắt phủ lấy đôi mắt của bạn, gồm 3 lớp: gần mắt nhất là lớp glycocalyx, đây là một lớp chủ yếu là màng nhầy. Nó phủ giác mạc, hút nước và tạo điều kiện cho lớp thứ hai trải đều ra. Lớp thứ hai là dung dịch nước mắt với thành phần chủ yếu là nước. Bề dày của lớp này chỉ vào khoảng 4 micromet - tương đương với độ dày của một sợi tơ nhện. Nhưng lớp này có vai trò rất quan trọng: giữ cho mắt của chúng ta được bôi trơn và giúp cho mắt tránh khả năng bị nhiễm khuẩn. Lớp ngoài cùng được tạo thành một chất nhờn gọi là meibum vốn được tạo nên từ những chất béo như acid béo và cholesterol. Meibum đã tiến hóa để phù hợp với sự thay đổi của cơ thể động vật có vú. Ở nhiệt độ cơ thể người bình thường thì nó là một chất lỏng nhờn trong suốt. Nhưng khi nhiệt độ giảm xuống 1oC thì nó sẽ trở thành chất đặc như sáp và đó chính là ghèn ở khóe mắt của bạn.
Cấu tạo giải phẫu mi mắt và tuyến tiết meibum.
Ghèn được hình thành trong giấc ngủ của bạn vì một số nguyên nhân: Một là về đêm thân nhiệt của bạn giảm khiến cho meibum cô đặc lại vì nhiệt độ giảm xuống dưới mức nhiệt tan chảy của nó. Lý do thứ hai, theo nhà nhãn khoa người Úc Robert G. Linton thì “giấc ngủ khiến các tuyến dẫn meibum giảm hoạt động làm cho một lượng meibum nhiều quá mức bình thường được tiết ra trên mí mắt trong khi chúng ta ngủ”. Nghĩa là vào ban đêm thì mắt của bạn được phủ nhiều meibum hơn ban ngày và khi meibum đó lạnh đi sẽ tạo thành nhiều ghèn ở khóe mắt bạn.
Meibum trong gỉ mắt có tác dụng gì?
Meibum giúp ngăn nước mắt không bị chảy ra khỏi mắt. Bạn sẽ khó mà làm những công việc hàng ngày nếu nước mắt lúc nào cũng chảy lăn dài trên má. Bằng cách giữ nước mắt ở lại trong mắt chúng ta, meibum làm được một điều lợi ích là giữ ẩm cho mắt. Theo một nghiên cứu thì khi không còn meibum, mắt con thỏ thí nghiệm sẽ mất nước do bay hơi nhanh hơn tốc độ bình thường đến 17 lần. Tuy nhiên, meibum không phải là yếu tố duy nhất giúp cho mắt chúng ta khỏi bị khô. Cử động chớp mắt cũng quan trọng, gây tác động lên tuyến dẫn meibum làm cho chất này được tiết ra thêm. Việc chớp mắt cũng làm cho meibum vốn có tính nhờn và nước mắt hòa lẫn vào nhau tạo ra một thể sữa gọi là màng nước mắt. Vì thế khi quá lâu mà bạn không chớp mắt thì thể sữa này sẽ tách ra và giác mạc của bạn sẽ trơ trọi trước không khí. Khi đó bạn sẽ cảm thấy khó chịu. Nếu màng nước mắt suy giảm liên tục sẽ dẫn đến một tình trạng gọi là khô mắt.
Theo SKDS