Ngất xỉu

Hỏi: Có cháu gái gần đây thường bị tình trạng ngất xỉu, sau một lúc cháu tỉnh lại. Nói chung tình trạng sức khỏe cháu không thấy có gì nghiêm trọng, tuy nhiên cũng cảm thấy lo, không biết cháu có bị bệnh gì không, hay chỉ là tình trạng thông thường của tuổi dậy thì. Cần cho cháu thuốc gì trong những lúc như vậy?

(Lê Thị Ngọc Xuân, Phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)

Trả lời: Tình trạng ngất xỉu xảy ra khi lượng máu lưu thông lên não bị giảm đột ngột. Nguyên nhân có thể do: xúc động, quá mệt; thay đổi tư thế bất chợt; nồng độ đường trong máu thấp; nhịp đập của tim bất thường; lên cơn đau tim; quá tức giận… Trừ vài trường ngất gặp trong các bệnh tim mạch, huyết áp, nói chung ngất không phải là một bệnh. Hãy thử ngẫm xem cháu thường ngất trong những tình huống nào. Nhiều người có thể bị ngất cùng thời gian tại một nơi đông đúc, nóng; khi quá mệt, lúc bụng đói hay gặp việc gì gây uất ức. Dậy thì cũng có thể là một yếu tố, vì ở tuổi này, các cảm xúc rất nhạy cảm.

Nếu tình trạng ngất hoặc chóng mặt thường xảy ra khi đột ngột đứng dậy, cần chú ý để tránh. Khi đang nằm muốn ngồi dậy, hay khi đang ngồi muốn đứng dậy hãy làm từ từ. Không đứng lâu quá một chỗ.

Nếu có tình trạng chóng mặt sau khi dùng một loại thuốc nào đó, nên báo cho bác sỹ điều trị biết để đổi thuốc.

Những người hay ngất cần cho mặc quần áo rộng để không ảnh hưởng tới sự lưu thông của máu.

Nếu có điều kiện cũng nên khám kiểm tra sức khỏe tổng quát cho cháu để loại trừ các bệnh tiềm tàng. Không cần cho uống thuốc gì khi bị ngất, chỉ cần lưu ý những điều sau, có thể cần dặn bạn bè cháu để giúp cháu khi gặp tình huống:

- Đỡ không để cho nạn nhân bị ngã.

- Đặt nạn nhân nằm sao cho đầu thấp hơn tim. Mục đích để máu dễ lưu thông lên não. Nếu nạn nhân được phát hiện sớm và đặt nằm như vậy, có thể sẽ vẫn ý thức được sự việc chung quanh, không bị mất cảm giác hoàn toàn.

- Quay đầu nạn nhân sang một bên để luỡi không bị tụt vào cổ.

- Nới lỏng quần áo.

- Đắp khăn mát lên mặt và gáy.

- Mọi người không nên xúm đông lại, để cho nạn nhân được thoáng. Mùa lạnh chú ý giữ cho người nạn nhân được ấm.

Những điều không được làm:

- Không được tát hoặc lay nạn nhân, nhất là khi vừa mới ngất.

- Không được cho nạn nhân uống gì kể cả uống nước.

- Chỉ để nạn nhân đứng dậy khi họ cảm thấy chắc chắn đã hồi sức. Phải chú ý theo dõi một vài phút sau đó, đề phòng họ bị ngất lại.

BS ĐOÀN VĂN HẢI