Hầu hết trẻ em trong những năm đầu đời đều bị ho một vài lần ho, hay sổ mũi, sốt hoặc bỏ ăn. Có những trẻ chỉ một vài ngày là khỏi bệnh. Tuy nhiên, có những trẻ sổ mũi hoặc ho kéo dài từ tuần này sang tuần khác. Vậy xử trí thế nào khi trẻ bị ho?
Thực tế, có những trẻ khỏi được 1 vài ngày thì bé lại bị trở lại, bé đi nhà trẻ thì phải nghỉ học. Vì thế viêm hô hấp ở trẻ em đa phần là nhẹ nhưng thường gặp và rất ảnh hưởng đến sinh họat của trẻ và gia đình.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh, bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết, viêm hô hấp trên là viêm từ mũi xuống ngã ba hầu họng, phần nhiều là viêm mũi, viêm họng, viêm hệ thống bạch huyết ỡ họng ở trẻ nhỏ (viêm VA: végétations adénoides), viêm tai. Viêm hô hấp trên có thể tự khỏi hoặc khi được điều trị , hoặc có thể tiến triển thành viêm hô hấp dưới như viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản (viêm những cuống phổi cực nhỏ) hay viêm phổi .
Viêm hô hấp đa số do tác nhân siêu vi như rhinovirus, virus RSV, virus cúm,..thuận lợi khi gặp trời lạnh , điều kiện sinh họat ẩm thấp, đông đúc. Biểu hiện ở trẻ là ho, sổ mũi, có khi có sốt, đôi khi bỏ ăn. Diễn tiến bệnh đa số lành tính, nếu chăm sóc tốt sẽ hết sau 5- 7 ngày, không cần phải nhập viện. Điều quan trọng là cần biết những dấu hiệu nặng như trẻ nôn ói hết, trẻ thở nhanh, sốt cao (ở trẻ nhỏ sốt cao quá có thể gây co giật), hoặc trẻ có triệu chứng khó thở, thở co kéo ngực hoặc phập phồng cánh mũi là phải đưa trẻ đi khám ngay.
Theo bác si Thanh, lúc trẻ mới sinh, trong tháng đầu bé chưa có đề kháng tốt, mẹ và những ai chăm sóc bé nên tránh xa bé nếu đang bị bệnh hoặc nên rửa tay sạch sẽ khi chăm sóc bé và nên đeo khẩu trang nếu bị cảm ho. Những trẻ sanh mổ thường dễ bị khò khè do còn đàm nhớt ở đường hô hấp, các bà mẹ không nên quá lo lắng, và cũng không nên cho bé uống kháng sinh quá sớm, nên đưa cháu đến các trung tâm y tế để được hút đàm và tập vật lý trị liệu hô hấp theo chỉ định của bác sĩ.
Ngoài ra, một số trẻ nhỏ khóc đêm, bỏ bú, đơn thuần vì bị nghẹt mũi, do đó phải thông mũi cho bé bằng cách hút mũi và cho nằm đầu cao, vỗ lưng cho trẻ, giúp trẻ ho và nôn ra chất đờm giải. Nhiều phụ huynh rất lo lắng khi thấy bé ho hoặc sổ mũi và cảm thấy không yên tâm nếu như khi đi khám, bác sĩ không cho dùng thuốc gì cả hoặc cho rất ít thuốc. Nên lưu ý ho là một phản xạ rất tốt để bảo vệ phổi ở trẻ, do đó không nên quá lo lắng và tự tiện cho bé uống thuốc chống ho, nhất là ở trẻ dưới 1 tuổi.
Tuy nhiên, nếu trẻ có những triệu chứng sau đây như ho, sốt , ói, sổ mũi , biếng ăn thì cha mẹ chớ chủ quan vì đó là biểu hiện của nhiều bệnh lý ở trẻ nhỏ.
Trong thực tế, nhiều bà mẹ thấy triệu chứng bé giống như lần trước và đôi khi người lớn vì quá bận rộn nên không đưa cháu đi khám được nên tự động dùng đơn cũ hoặc ra mua vài viên thuốc, đến khi tự chữa hoài không khỏi phải vào viện thì bé đã bị viêm phổi nặng, có trường hợp dẫn đến áp xe phổi hoặc có ông bố đã suýt mất con vì lấy thuốc nhỏ mũi của người lớn nhỏ cho bé làm bé khó thở, tim đập nhanh phải vào cấp cứu liền và được chẩn đóan cao huyết áp nguy kịch do tác dụng phụ của thuốc nhỏ mũi.
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy những trẻ nào được sử dụng kháng sinh trước một tuổi có nguy cơ khởi phát bệnh suyễn nhiều hơn trẻ sử dụng kháng sinh sau một tuổi.
Thường ở những gia đình đông con, những môi trường công cộng, điều kiện vệ sinh kém hoặc ở nơi tập thể, đa số các bé dễ bị lây và mắc bệnh đường hô hấp. Do đó để đề phòng , các bà mẹ nên giữ vệ sinh sạch sẽ nơi ăn ngủ của bé, giữ ấm cho bé không đễ bị nhiễm lạnh, tiêm phòng đầy đủ cho bé theo lịch tiêm chủng, cho bú sữa mẹ sớm ( ngay sau sinh nũa giờ) và bú mẹ đến 2 tuổi nếu có thể được, vì trong sữa mẹ có rất nhiều kháng thể để bảo vệ cho bé khỏi bệnh, cho ăn dặm đúng cách đề phòng suy dinh dưỡng và tập thói quen cho bé ăn nhiều trái cây và rau quả để cung cấp vitamin thiết yếu cho cơ thể.
Thực hiện tốt những việc làm trên, hệ miễn dịch trong cơ thể của bé sẽ họat động hữu hiệu hơn và ít mắc bệnh đường hô hấp hơn.
Theo vnmedia